Dostęp do drogi publicznej i wewnętrznej
Dostęp do drogi publicznej jest niezbędny do właściwego prawnie i komfortowego korzystania z nieruchomości, jednocześnie jest obligatoryjnym warunkiem, który musi spełnić dom, lokal czy działka w procesie zabezpieczania kredytu hipotecznego właśnie tą nieruchomością. Rzeczoznawca majątkowy podczas sporządzania operatu szacunkowego określa, czy nieruchomość ma dostęp do drogi publicznej, czy jedynie dojazd wewnętrzny, a także czy obecność drogi wpływa na wartość nieruchomości.
Droga publiczna a droga wewnętrzna
Drogą publiczną – zgodnie z ustawą z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych – określa się drogę zaliczoną na podstawie ww. ustawy do jednej z kategorii dróg, z których może korzystać każdy zgodnie z jej przeznaczeniem, ograniczeniami i wyjątkami określonymi w ustawie lub w innych przepisach szczególnych.
Zatem każda droga publiczna poddana jest powszechnemu użytkowi. Do dróg publicznych zalicza się:
- drogi gminne zgodnie z uchwałą rady gminy,
- drogi powiatowe zgodnie z uchwałą rady powiatu,
- drogi wojewódzkie zgodnie z uchwałą sejmiku,
- drogi krajowe zgodnie z rozporządzeniem ministra właściwego do spraw transportu.
Pozostałe drogi są drogami wewnętrznymi. Zgodnie z art. 8 ustawy o drogach publicznych drogi, drogi rowerowe, parkingi i place przeznaczone do ruchu pojazdów niezaliczone do żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane w pasie drogowym tych dróg są drogami wewnętrznymi.
Właścicielem i zarządcą dróg wewnętrznych mogą być podmioty publiczne (np. gmina lub powiat), jak i prywatne (np. właściciel posesji czy spółdzielnia mieszkaniowa). Właściciel drogi wewnętrznej samodzielnie decyduje o jej dostępie dla osób trzecich i może ją zamknąć dla ruchu pojazdów lub pieszych, a także ustalić inne obostrzenia związane z eksploatacją drogi.
Formy dostępu
Dostęp do drogi publicznej może być realizowany w jednej z 4 form określonych prawnie. Jest to dostęp: bezpośredni, w formie służebności gruntowej, jako udział w drodze wewnętrznej oraz jako dostęp nietrwały i terminowy.
Bezpośredni dostęp do drogi publicznej
Bezpośredni dostęp do drogi publicznej występuje wtedy, kiedy między nieruchomością a drogą publiczną nie ma innych nieruchomości.
Dostęp do drogi publicznej w formie służebności gruntowej
Dostęp w formie służebności gruntowej stanowi ograniczenie praw rzeczowych. Służebność gruntowa sprowadza się do udostępnienia przez właściciela działki (nieruchomości obciążonej) przejazdu i przechodu po pasie służebności właścicielowi nieruchomości władnącej (na rzecz którego realizowana jest służebność). Służebność nie pozbawia właściciela działki obciążonej prawa do użytkowania własnej nieruchomości.
Jeżeli nieruchomość nie posiada bezpośredniego dostępu do drogi publicznej ani nie ma ustanowionej służebności gruntowej, wówczas konieczne jest zapewnienie jej odpowiedniego dostępu do drogi publicznej na mocy art. 145 Kodeksu cywilnego w zakresie zapewnienia drogi koniecznej.
Dostęp do drogi publicznej poprzez udział w drodze wewnętrznej
W przypadku dostępu do drogi publicznej poprzez udział w drodze wewnętrznej właściciel drogi wewnętrznej obliguje się do zapewnienia wieczystego użytkowania drogi właścicielom przynależących do drogi wewnętrznej nieruchomości.
Dostęp do drogi publicznej nietrwały i nieterminowy
Taki dostęp może być realizowany poprzez umowę najmu, w ramach których najemca drogi korzysta z niej zgodnie z umową w ramach opłacania czynszu na rzecz właściciela drogi. Umowa może być sporządzona na czas oznaczony lub nieoznaczony.
Potrzebujesz porady w sprawie drogi publicznej? Skontaktuj się z profesjonalnym rzeczoznawcą majątkowym.
